Home ئەرشیف2004 رێکەوتنامەی پیرمام، هەوڵێک بۆ لکاندنەوەی کوردستان بەدەوڵەتی عەرەبی وئیسلامی عێراقی ئیستاوە

رێکەوتنامەی پیرمام، هەوڵێک بۆ لکاندنەوەی کوردستان بەدەوڵەتی عەرەبی وئیسلامی عێراقی ئیستاوە

by Abdulla Mahmud

عبداللة مةحمودpdk-puk__2015_11_22_h19m25s30__BA

سةرةتاي ئةم مانطة هةردوو سةركردايةتي يةكيتي و ثارتي رِيَكةوتنامةيةكي ميذووي!!تريان مؤركرد. بةثيَىئةم ريَكةوتنامةية هةردوولا بةيةك لست بةشداري هةلَبذاردني سةراسةري عيراقءكوردستان دةكةن. داواش ئةكةن حزب ولايةنةسياسيةكان و خةلَكي كوردستان لةو ثرؤسة ضارةنووسسازةدا” هةلَبذاردن”! ةدا ضالاكانة بةشداري بكةن.

ديارة ض لةوة باشتر نية ئةحزابي سياسي سةرباري هةر ناكؤكيةكي فكري  سياسي و بةرنامةيي …تاد, ريَز لةبيروبؤضوني يةكتري بطرن شيَوازي متةمةدينانة بؤ يةكلاكردنةوةي كيَشمةكيَشةكانيان بطرنة بةر، بةلآم بةداخةوة و لةميَذووي سياسي ئةحزابي ئةم طؤي زةويةدا، هيض حزب و لايةنيَكي سياسي هيَندةي ثارتي يةكيَتي رِيَكةوتنامةي ميَذوويان ئيمزا نةكردووة، هاوكات لةميَذووي ئةم طؤي زةويةشدا كةم ئةحزاب هةبوون هيَندةي يةكيتي وثارتي بةزنجيرة جةولةي شةري ناوخؤيان تؤماركردبيَت، هةموو جةولةكاني شةريش دواي ريكةوتنامة ميَذوويةكانيان!!ضةغماخةيان داوة.

يةكيتيءثارتي هةروةكو ضؤن كيَشمةكيشءشةرةكانيان لةسةر بةرذةونديةكاني خةلَكي كوردستان نةبووة، رِيَكةوتنة ميذووية!! يةك لةدواي يةكةكانيشيان بؤيةك جاريش لةسةر خواستي خةلَكي كوردستان و ئيرادةي ئةوان نةبووة. ريَكةوتنامةكاني ثاريس و دبلن،ئةنقةرةو واشنتؤن،ثةرلةمان و ثيرمام و دوكان …….هةموويان لةذيَرطوشاري ئيران،توركيا،ئةمريكاو بةدوور لةضاوي خةلَكي كوردستان ….مؤركراون.

ريَكةوتنامةي ئةمجارةي نيَوانيشيان بةشيَكة هةر لةم ثرؤسةية،و نةك هيض ثةيوةنديةكي بة بةرذةوةنديةكاني خةلَكي عيَراق كوردستانةوة ني ية،بةلَكة راستةوخؤ لةدذي خةلَكي عيراق وكوردستان و ئيرادةيانة.

دةلَيَن هةلَبذاردن لةعيَراقدا ضارةنووسازة بةمةبةستي طيَرانةوةي سةروةري بؤعيراق و ثيَكهياني عيَراقيَكي ديموكراتي،دةلَيَن بؤخةلَكي كوردستان نيعمةتيَكي ثربةهاية و كورد ئيتر نابيَتةوة بة ثلةدوو، نويَنةري لةثةرلةمان و حكومةتدا دةبيَت، لةياساي بةريَوةبردني عيراقدا خيَروبةرةكةتي عيَراقي تازة بةسةرخةلَكي كوردستاندا دةرِذيَت….

ئةمانة ناوةرؤكي ئةو ناراستية ميذوويانةي ريَكةوتننامة ميَذوويةكةي!! ثيرمامي ئةم جارةن.

 بووني هةلومةرجيَكي ئارام و ئةمين، بووني ئيرادةيةكي سالم، بووني حكومةت، بووني هيَزي مؤديرن و ديموكرات لةدةسةلآت، سةرةتاييترين ثيَداويستي هةرهةلَبذاردنيَكن. لةعيراقدا نةك ئةمانةنين، ئاسؤيةكيش بؤ فةراهةم بوونيان ديارنية، شيَواوترين هةلومةرج و ليخنترين فةزا كة نائةمني و نائارامي بةرهةم دةهيَني يةكيك لة كوانوةسةرةكيةكاني كؤمةلَطاي عيَراقة، بومباباراني هةموو رؤذة، كوشتارورفاندن، تيرؤروسةربريني ئينسانْءهةمووشتيكي جوان، تةقينةوةء ويَرانكردن، سيماي كؤمةلَطاي عيَراقة، ئةمة هةر ئيدعاي ئةوانة نية، كة ئةم هةلَبذاردنة بةطالَتةجاري دةزانن،  ئةمة رِاستيةكي واقعي بةلآم تالَة كةرِؤذانة هةموو ميدياكان و ذؤنالستةكان ئةيكةنة سةرديَري هةوالَء  طوزارشةكانيان. نةك هةرئةمة لةوةواوةتريش هةموو كةسيَكي هوشيار و دلسؤز بة خواست و بةرذوةنديةكاني خةلَكي ئةو راستية درك دةكات كة عيراق كراوةتةيةكيَك لةمةيدان وجغرافياي سةرةكي بةرامبةركيَي دووبةرةي ئينسان كوذوهةوسارثضراوي تيرؤريزمي كويَرانةي ئيسلامي سياسي و تيرؤريزمي نيَودولةتي ئةمريكاءلايةنطراني هةركام لةم دووبةرةية. لةنيَو بةرداشي شةروبةرامبةركيَ ي ئةوانةدا تؤزقالَيَك لةئارامي و ئةمنيةت بؤكةس نية.

هةروةهابؤهةرهةلَبذادنيَك هةتا ئةطةر كارتؤنيش بيَت ئةبيَت خةلَك لةئاستيَكي دياريكراودا ئيرادةي بةرِةسمي بناسريَت، لةعيراقي ساحةي جةنطي تيرؤرستاندا، ئيرادةوخواستي خةلَك نةك هةرحسابي بؤناكريَت،بةلَكو خودي جةنطي تيرؤرستي و هيَزةرةشةكاني عاملي سةرةكي وردكردني ئيرادةي وخواستي خةلَكين،ئاخر خةلَكيَك كةمانةوةي فيزكي خؤيان  بؤبوبيَتة ئاوات، ض ئيردةيةكيان دةميَني،وةماوة؟

لةعيراقدا حكومةت لةكارتؤنيَك زياتر هيضي تر نية، دةسةلآت دابةشي هيَزي ضةك و زةبرو زؤرة، دةسةلآتي ئةم حكومةتة تائيَستاكؤنترؤلَي يةك شةقامي سةرةكي شاريَكي خواروناوةراستي عيراقي بؤضةندرؤذ نية و ثيَنةكراوة، ياساو برِياري ئةم حكومةتة لةهيض شويَنيَك كرِياريَكي نية، ئةوةي كةياسا دائةسةثيَني، برِياري قةرةقوشي لةهةطبةكةي دةخاتةروو، لةهةندي ناوضة شيعةي سياسي و مةرجةعةكاني ولةهةنديَك شويَن ئيسلامي سياسي و لةهةندي شويَن بةعسيةكان و لةهةنديَ شويَني تر جؤريكيترة. حكومةتي عيراق هةتا نويَنةرايةتي حةقي هاولآتي بووني بة ئيدعاش نية، بةشداران لة حكومةتدا هةريةكة خؤي بةنويَنةري شيعة، توركمان، ئيسلام، تايفة، كوردوعةرةب و عةشايةر ثيَناسة ئةكةن، بةراستي حكومةتي وا لةدنيا هةية؟

  هيَزةهةلَكورماو كرنؤشبةرةكاني ثيَكهنةري حكومةتيش كة بريارة هةلَبذاردن وةرِيَبخةن، هيضكاميان هيَزي ثيَشكةوتنخوازءديموكرات”ديموكرات بةماناباوةكةي”نين،ء بةهةموو شيَوةيةك دذايةتي ئةوديموكراتيةتةش ئةكةن كةهةندي جارئيدعاي دةكةن، باسي جياي دين لةدةولَةت، يةكساني ياسايي نيَوان ذن و ثياو، بةرةسمي ناسيني حةقي تاك و مافةفةردي ومةدةنيةكان، ئازادي سياسي،….جيَطايةكيان لةفةرهةنطي ئةم حزب و هيَزانةدا نية، وهةم ميَذووي رابردويان شاهيدي ئةم راستيةيةو هةم ميَذووي دواي دةسةلآتي لةطؤرنراوي بةعس شاهيدة.

بةهةموو ئةم هؤيانةوة باسي هةلَبذاردن جطة لةسيناريؤيةكي طالَتةجاري ئةمريكاهيضي ترنية، ئةوةي كةناوي نراوةهةلَبذاردن هةولَيَكي تري ئةمريكاية بؤ دةرضون لةئةزمةيةكي قولَ كة لةعيَراقدا رِوبةرِوي بؤتةوة، هاوكات هةولَيَكة     بؤ شيَواندني رِاي طشتي وبؤ ئيحتواكردني نارةزايةتي كؤمةلَطاي نيَودةولَةتي كةلةبةرامبةر ملهوري ئةمريكادا هةية.

تالةباني وبارزاني وهةموو هيَزةكاني تري طويَ لةمستي ئةمريكا كة بةشان وبالَي ئةم هةلبذاردنةدا هةلَدةدةن،ء بنةماي كؤبونةوةي ثيرماميش بوو، راستةوخؤ دذايةتي ئيرادةي خةلَكي عيراق دةكةن، بةمةبةستي قانوني كردني دةسةلآتي ئيَستاوداهاتويان.

تائةوجيطايةي بةهةلَبذاردن لةكوردستانيش دةطةريَتةوة، تالةباني وبارزاني دةيانةوي لةريَطاي ثةيوةست بونيان بةهةلَبذاردني سةراسةري عيراقةوة هةم نمايشي هيَزي بزوتنةوةي ناسيونالستي نيشاني رةقيبةكانيان لة حكومةتي عيراقدا بدةن و هةم قانونيةت بدةن بةدةسةلآتي ئيَستا وداهاتويان لةكوردستانداو روح بكةنةوة بةبةر ئةوثةرلةمانةي مردووةي فاتيحاكةي لة هؤلَي ثةرلةماندا لةريَكةوتنيَكي ستراتيجي بةر لةيةكةم جةولةي شةري ناوخؤيدا خويَنراو شةر لةسةر بةرين كردنةوةي قةلَةمرةوي دةسةلآت بةدوايدا دةستي ثيَكرد.

بةلي تالةباني وبارزاني ريكةوتنامةيةكي ميَذوويان مؤركرد، بةثيَي ئةو ريَكةوننامةية بةيةك لست دائةبةزن، ئةمة ياني ئةوةي بةيةكةوة برياريَكي ميَذووي ئةدةن، برِياري قانونيةنيةت بةخشينةوة بة لكاندنةوةي كوردستان بةدةولَةتي عةرةبي وئيسلامي عيَراقي تازةوة، بيَطويدانة ئيرادةو خواستي خةلَكي كوردستان.

تالةباني وبارزاني وحزبةكانيان ريَكةونامةيةكي ميَذوويان مؤركردووة، ريَكةوتننامةي مؤركردني ثلةدوويي خةلَكي كوردستان، ريَكةوتننامةي طيَرانةوةي خةلَكي كوردستان بؤناومةرطةسات و تراذيديا دلَتةزيَنةكاني داهاتوو، كةبةهؤي ثلة دوويةوة خةلَكي كوردستان طيرؤدةي دةبنةوة.

جطة لةوة داوا لةخةلَكي كوردستان ئةكةن ضالاكانة بةشداري  هةلَبذاردنةكاني عيَراق وكوردستان بكةن.

بةشداري لة هةلَبذاردني سةراسةريدا بةومانايةية دةسةلآتيان لةحكومةتي مةركةزيدا ياسايي ئةكةن  و لةكوردستانيشدا بةرطي ياسايي ئةكةن بةبةر دةسةلآتياندا، خةلَكي كوردستانيش ضي بةسةرديَت نةك نابي لةبةرضاوي بطرن، بةلَكة لةجياتي ئةوة دةبيَ بةشداري دةنطدان بكةن و  دةسةلآتي ئةوان ثيَشوازي ليَبكةنءثلةدووي قبولَبكةنةوة.ئةمة ماهيةتي ريَكةوتنامةي ثيرمام وثةيامةكةيانة بةمةبةستي بةشداري لةدةسةلآتي مةركةزي و دريَذةدان بةدةسةلآتيان بةسةرخةلَكي كوردستاندا.

ديارة عيراق بةطشتي و خةلَكي كوردستانيش بةتايبةتي نةك نابيَ بةشداري هةلَبذاردن بكةنءدةنط بدةن، بةلَكة دةبيَ وةكو طالَتةجاريةكي ميَذووي سةيري بكةن و بةهةموو شيَوةيةك بةرةورِووي بوةستنةوة، بةدياريكراويش خةلَكي كوردستان نةك نابيَ فريوي هؤقةبازي ريَكةوتنامةي ثيرمام ببن، بةلَكو دةبيَ بةهةموو شيَوةيةك ماهيةتي ئةم ريكةوتنامةية ريسوابكةن. وةنةك نابيَ بةشداري هةلَبذاردنةكاني عيَراق وكوردستان بكةن،بةلَكو دةبي تةحريمي بةكومةلَي بكةن و لةجيَطايدا خواستي بةرثاكردني ريفراندؤم بةهاتنةمةيداني جةماوةريان بكةنة ئةمري واقيع ودايبةسةثيَنة سةركؤمةلَطاي نيَودةولَةتي ودةسةلآتي ئيَستا. دةبيَ بةرلةوةي هيض هةلَبذاردنيَك بكريَت ضارةنووسي خةلَكي كوردستان لة ريفراندؤميَكي ئازادانةدا بة دةنطدان”بةمانةوة لةطةلَ عيراق، يان جيابونةوةوثيَكهيَناني وولآتيَكي سةربةخوَي علماني غةيرة قةومي”يةكلايي بكةنةوة. ئاخر ئةوة خةلَكي كوردستانة دةبيَ بريار لةسةرضارةنووسي خؤيان بدةن وضارةنووسي هةلَبذاردةي خؤيان بةسةر ئةحزاب و لايةنةسياسيةكاندا بسةثيَنن، نةك ئةحزاب و لايةنة سياسيةكان لة ضوارضيوةي بةندو بةستي نيَوان خؤياندا و  لةسةرةوة ضارةنووسي خةلَكي بؤمةبةستةكاني خؤيان بةبارمتة بطرن.

   13-12-2004

لەوانەیە تۆ ئەمانەشت بە دڵ بێت

لێدوانێک بەجێ بهێلە

هاوڕێمان بن!

پەیوەندی

دەتوانن ڕاستەوخۆ پەیوەندیمان پێوە بکەن بۆ هەر سەرنج و پێشنیار و ڕاگۆرینەوەیەک، لە ڕێگای:

abdulla.mahmud@gmail.com

دیمانەی پێشەنگ

Play Video