عبداللة مةحمود
جيَطري سةرؤكي ثةرلةماني كوردستان لةطفتوطؤيةكيدا لةطةلَ هةوليَر ثؤست، كة بةرواري 11/6/2006 ذمارة 54 كةوتة بةرضاوي خويَنةران. لةوةلآمي ثرسياريَكدا دواي ئةوةي بةشان وبالَي حكومةت و ثةرلةماندا هةلَدةدات، دةلَيَت” هةنديَ كةس هةن بةناوي نوسةرةوة هةولَي لةكةداركردني سومعةي ثةرلةمان و حكومةت دةدةن، كة ئةمانة نةك نوسةر نين، بطرة داردةستي بيَطانةودوذمنانن…..ئةو نوسةرانة لةرِيَطاي نوسينةكانيانةوة ذةهر دةرِيَذن، ئةوانة دةستيَك لةثشتيانةوةية بؤئةوةي ئةم ئةزمونة(مةبةست لة ئةزموني حكومةت و ثةرلةماني كوردستانة) لة ثيَش ضاوي خةلَك سوك بكةن”
هيض شتيك لةوة ضاوةرِوانكراوتر نيية، كة جيَطري سةرؤكي ثةرلةمان ئاوا بثةيظيَت، وة ئةمة نةك هيض سةير نية كة ئاوا نوسةران و دةنطي ئازاديخوازان بة نؤكةري بيَطانة و دوذمنان لةقةلَةم ئةدات و بةرِشتني ذةهراو تاوانباريان دةكات، بطرة سةير ئةوة دةبوو ئةويش بةم جؤرة نةثةيظيَت و ليَدواني ئاوا بلآونةكاتةوة.
كةمال كةركوكي ض بةويَنةي بةرثرسي حزبيَك(ثارتي)و ض بةويَنةي جيَطري سةرؤكي ثةرلةماني كوردستان، ئةركيةتي هةرضي رِاستية حاشاهةلَنةطرةكانة ئاوةذوو لينطةوقوض بكاتةوة، وة ئةركيةتي نةفرةتي خؤي رِوو بةنوسةراني ئازاديخواز، رِوو بةدةنطي نارِازيان، دابباريَنيَت.
جيَطري سةرؤكي ثةرلةماني كوردستان لة نزيكةوة ماهيةتي ثةرلةمان وحكومةتةكةي خؤيان ئةزانيَت، وةدةزانيَت كة هةلَطري هيض ثيَوانةيةكي ياسايي نين، وةدةزانيَت كة ئةم حكومةت و ثةرلةمانة هيَندةي لة كاريكاتؤريَك ئةضن، نيو ئةوةندة لة ثيَكهاتةيةكي ياسايي ناضن و كارنامةي واقعيشيان لةخةلَك باشتر ئةزانيَت، جياوازي ئةو لةطةلَ نوسةراني ثيَشكةوتنخواز و خةلَكي دلَثرِلةقين ونارِازي ئةوةية، ئةو رِاستيةكان ئاوةذوو دةكاتةوةو نوسةراني ئازاديخواز و خةلَكي نارِازي و تيكؤشةريش رِاستيةكاني ئةم ثةرلةمان و حكومةتة نيشانئةدةن و بةدذي كارنامةو هةلَس وكةوتةكانيدا دةوةستنةوة.
بةر لةهةموو شت كوردستاني عيَراق، تا ئيَستا دةولَةت نيية، وولآتيَكي سةربةخؤ نيية، يةكيَتي و ثارتيش كؤسثي سةرةكي بةردةم ثيَكهيناني دةولَةتن وبةدذي خواستي جيابونةوةي كوردستان و ثيَكهيَناني وولآتيَكي سةربةخؤ وةستاونةتةوةو دةوةستنةوة. بةرذةوةندي خؤيان وةكو دووحزبي ضةكدار، لةمانةوة لةطةلَ دةولَةتي مةركةزيدا دةبينةوة، بؤ ثاراستي ئةم بةرذةوةنديةشيان دذي جيابونةوةي كوردستان و طةرِانةوة بؤ رِاي خةلَكين، ئةوةش كة ثيَي دةوتريَت حكومةت و ثةرلةمان، و كةركوكي بةشان و بالَيدا هةلَدةدات، تةنها دووثةيكةرةي حزبين لةبةرطي دامةزراوةي بةناو ياساييدا،بةلآم نةبةشيَكن لةئيرادةي خةلَكء نةياسايينء نةهيض سةربةخؤيةكيان هةية و نةهيض كارةن و نةهيضيشيان لةدةست ديَت، نة يةكيَتي و نةثارتيش هيض حسابيَك بؤ ئةم حكومةت و ثةرلةمانةي خؤيان دةكةن، حزب هةمةكارةية، سةرؤكي حزب رةئيسي بةرو بةحرة، ديارة هةر رةئيسة لة قةلَةمرِةوي دةسةلآتي خؤيدا، نة ثارتيةكان طويَ بةبرِياري سةوز ئةدةن و نة زةردةكان ئاورِ لة يةكيَتي ئةدةنةوة، هةموو كةسيَكي هوشيارش دةزانيَت ئةم حكومةت و ثةرلةمانة نائاسايي و ناياسايةش ثةيوةندي بة هةلَبذاردن و ثرؤسةي ديموكراسيةوة نية، بةلَكة ئةمانة بةرِيَكةوتن لة سةري رِةش و دوكان برياري ثيَكهيَنانيان دراوةو رِادةي كورسي و ئاستي سةلاحيةتي رِوكةشي ئةم حكومةت و ثةرلةمانةش، بةثيَ رِادةي ثانتايي نفوز هيَزي ضةكدارو جغرافياي دةسةلآتي ميليشيايي دياريكراوة، نةك هيضي تر.
نابيَ ئةوةشمان لةبيربضيَت، كة تائيَستا دوو ئيدارةكان لةثايةترين ئاستي خؤيدا نةبوونةتةوة بةيةك، وكيَشة نةبرِاوةكاني نيَوان يةكيتيءثارتي ءتايبةتمةنديةكانيان بةويَنةي دووحزبي ميليشيايي هيَندة زؤرن كةئةطةري يةكخستني يةكجاري ئةم دووئيدارةية لة خةونيَكي نةزؤك زياتر هيضي تر نية.
حكومةت و ثةرلةمانيَكي ئاوا كة كةركوكي دلَي ثيَي ئةسوتيَ!! خؤي هيض جوانيةكي نية، جيَطاي هيض شانازيةك نية تاثيَويست بةوةبكات كةسيَك ناشيريني بكات و لةبيَ لةكةيةوة!!لةكةداري بكات.
ئةم حكومةتانة(هةردوو ئيدارة) و ئةم ثةرلةمانة عاجباتي ية، بة بةرطري كردني لة ياساكان بةعس لةثةيوةند بةياساكاني باري كةسيَتي و سزادان، ياساي ئةحزاب و ضاثةمةني، تةدريس، هةلَسوكةوتي لةطةلَ ئازادي و خواستةكاني خةلَك و نارِةزايةتيةكاني، وة لةهةموو ئةوانةش زياتر بة ثاشكؤبووني بةدةستوري ئيسلامي و قةومضيَتي عةرةبيةوة، هيَندة لةكةدارو ناشيرينة، ئةطةر كةسيَك كةم تازؤريَك دلَي بةخةلَك و ئايندةي كوردستان بسوتيَت، يةكةم ئةركي ئةوةية ئةم عاجباتيانة وةلابنيَت.
نةك ثةرلةمان و ئيدارةكان باشترة بلَيَين ئةم دوحزبة بة ثانزة سالَ دةسةلآتداريَتي كردن، نةتوانن ياسا فاشستي و ديكتاتؤريةكاني بةعس تورِ بدةن و لة جيَطايدا ياساي مؤديرن دابنيَن، و لةوةش واوةتر بةرطري لةوياسايانة بكةن وبةم ياسايانة مامةلَةي ئةحزاب، رِوذنامةنوسان، ضاثةمةني، خويَندن و ثةروةردة، مافةكان ذنان و منالآن، ……..بكةن، زوربةي هةرةزؤري بةرثرساني ئةم دووحزبة لة حكومةت و ثةرلةمانةكةياندا، قارةماني شةرِي ناوخؤ بوبن و ذمارةيةكي زؤريان فايلداربن، لةتيرؤري ئابوري كؤمةلَطادا ثةروةندةيان رِةش بيَت، لةدزيني ثاروي دةمي خةلَكدا دةستي بالآيان هةبيَت، لةولاشةوة بة ثانزة سالَ كيَشةي ئاو وكارةبا و رِيَطاوبان، شويَني نيشتةجيَبوون…. ضارةسةرنةكةن بةو داهاتة خةيالَيةوة كة لةبةردةستيان بووة، ئيتر جواني ئةم ثةرلةمان و حكومةتة ضي ية؟
ئايا باسكردني ئةم رِاستيانةي سةرةوة ذةهراو رِشتنة؟ وة رِةخنةطرتن لةم حكومةت و ثةرلةمانةو نيشانداني ماهيةتي واقعييان وكاركرديان، ئةركي هةر ئينسانيَكي ئازاديخواز هةر نوسةريَكي ئازاد نية؟
رِةخنة طرتن لةم حكومةت و ثةرلةمانة، و نيشانداني بة نائاسايي و ناياسايي و رِيزكردني كارنامةكاني كة باشيةكي تيانادؤزريَتةوة، دةستي دوذمنان و بيَطانةي لةثشتة؟
كةركوكي دةيةويَت بةبةكارهيَناني ئةم دةستةواذة قيَزةونانة ض ثةياميَك بدات؟ لةكاتيَكدا ئةم دةستةواذانة و بةكارهيَنانيان لةلايةن خؤي و بةرثرساني تري حزبي و حكوميانةوة لةدذي نوسةراني ئازاديخواز و ئازاد و دةنطي نةفرةتي حةقخوازانةي خةلَكي كودستان بةسة بؤ نيشانداني رِووي ناشيريني حكومةت و ثةرلةمانةكةيان و حزبةكانيان. ئةم دةستةواذانة ثيَشتر لةلايةن بةعس و رِذيَمة ديكتاتؤرو فاشستةكانةوة كةم نةوتراوان، كةركوكي باش دةزانيَت بةعس هةموو دةنطيَكي نارِازي و ناكؤك بةخؤي لة ذيَرناوي ثاراستني سةروةري نيشتماني، مخريب، كريَطرتة، سةر بةئيمثرياليزم و ئيسرائيل،…تاد، كث دةكردةوة، و ئةم دةستةواذة قيَزةونانةي بةدةستةوةدةطرت، ئيَراني ئاخوندةكاني ئيَران بةهةمان شيَوة دةنطي حةقخوازانةي نارِازيان و ثيَشكةوتنخوازان بة نؤكةري شةيتاني بزرط، دذي ئيسلام…تاد لةقةلَةم ئةدات و سةنطسارو ئيعدام وكوشتار دةكات.
يةكيَتي و ثارتي دةستةواذةي تابوري ثيَنجةم يةكةم دياريان بوو بؤ سةركوتي خؤثيشاندان ونارِةزايةتي خةلَكي كوردستان لةطةلَ طرتنةدةستي دةسةلآتيان بةدواي نةماني بةعس لةكوردستان لة سالي 1991 دا، ئيتر ثيَبةثيَي فراوانبونةوةي دةسةلآتيان و خؤطرتنيان، دةستةواذةكانيشيان طؤرِيوة، ئيَستا دةستي لةثشتة دةستةواذةيةكي تازةية بؤسةركوتكردن و زيندانيكردن و شكنجةدان و طوللةبارانكردني خؤثيشانداني نارةزايةتيةجةماوةريةكان ورِابةراني، نوسةران و ئازاديخوازان.
ديارة ئةمة رِاستيةكة كةسةرجةم خؤثيشاندان و نارةزايةتية جةماوةريةكان دةستيان لةثشتة، بةلآم ئةودةستانة بةكريَطيراوي رِذيَمةكاني ئيَران، توركيا، عيَراق و بةعسيةكان، يان ئيسلاميةكان و ئيسرائيل نين، بةلَكة رِابةراني بزوتنةوةي نارِةزايةتي جةماوةرين، نوسةران و تيكؤشةراني سياسي ثيَشكةوتخوازو ئازاديخوازن، رِؤذنامةنوسانيَكن كة دذي دنياي ستةم و نابةرابةري و بيَمافيين، وة ئةم دةستانة ديار و ئاشكران، كةركوكي و سةراني ثارتي و يةكيَتي لةهةموو كوضةو كؤلآنيَكي شارو شارؤضكةكان، ديَهاتةكان، لةهةموو كارطةو كارخانةكان، لةهةموو ناوةندة خةدةميةكان، وة لةناو هةموو تويَذةكاني وةكو ذنان و لاوان، دةتوانن ئةم دةستانة وة ئةم كةسانة ببينن، ئةوانةي كةرِؤذانة بةهؤي تيَكؤشانيان يان توشي دةركردن لةسةركار، يان رِفاندن و زيندان و شكنجة يانيش بيَقاض ئةكريَن يان وةكو كوردة شةلآلَي خويَن دةكريَن، ………تاد، ئةم دةستانة رِؤذانة زؤر ئةبن و ئيَوةش رِؤذانة دلَرِةقتر ئةبن.
داردةستاني دوذمنان و بيَطانةش، ئاشكران، بؤدؤزينةوةيان ثيَويست بةهيض ليَكؤلَينةوةيةك ناكات، بةدواداطةرِاني ثيَويست نية. يةكيَتي و ثارتي كةهةموو تةمةني سياسي و خؤيان،ء هةر رِادةيةك لةدةسةلآت و نفوزيان بةثشتبةستن بة ولآتيَكي كؤنةثةرستي ناوضةكة،و بةخؤبةستنةوة بةكيَشةو ناكؤكي ولآتةكانةوة بووة، بةخؤطريَدانةوة بةسياسةتي دذي ئينساني سةردةمةوة بووة. وة شكستة سةرةكيةكانيشيان هةميشة لةبنبةستي ئةم سياسةتةوة بووة، كة هةميشة كويَرةوةري و رِؤذ رِةشي بؤ خةلَكي كوردستان بةدواوةوة بووة، كةضي ديسان ئةوانن خةلَك بةقةرزارباري خؤيان ئةزانن.
ئةوانةي رِذيَمي سوثاي ئاخوندي ئيَرانيان هيَناية ناو قولآيي كوردستانةوة، برديانة سةر بارةطاكاني حزبي ديموكراتي كوردستاني ئيَران و كؤمةلَة، قةرارطاي رِةمةزانيان لة شارةكاني كوردستاندا لة ذيَر ناوي جؤراوجؤردا بؤكردنةوة، كة تيرؤري سةدان لة ثةنابةرو سياسيانةيان بةرِؤذي رِوناك ئةنجامدا، ديارة كيَ هيَناني و كيَ ثيَشلةشكري كردن و كيَ لة خزمةتياندا وةستابوون.
ئةوانةي سوثاي توركيايان هيَناية ناو هةموو ثانتايي كوردستانةوة، وة ضةقوكيَشةكاني ميتي توركيايان لة ضةندين بارةطادا بةناوي صةليب ئةحمةرو … ثيَشوازي ليَكردو بةريان دانة طياني ثةكةكة، و ثةنابةراني توركي وئؤثؤزيسيؤني سياسي، ديارة كيَ بوون و ميَذووةكةيان كؤن نيية، ئةوانةي كة بةعسيان هيَناية كوردستان لةسالَي 1991 و 1996 ديارة كيَ بوون، وة ئيَستاش ديارة كيَ خةريكة كوردستان دةطيَرِيَتةوة بؤ ذيَرسايةي دةسةلآتي ئيسلامي و قةومي، كةضي كةمال كةركوكي ضاوقايمانة نوسةران و خةلَكي تيَكؤشةرو نارِازي بة داردةستي دوذمنان و بيَطانة لةقةلَةم ئةدات.
ئةم دةستةواذانةي كة كةمال كةركوكي و بةرثرساني هةردووحزب رِايدةطةيةنن، تازةنين. وة تةنها ضةند دةستةواذةيةك نين، بةلَكة نةخشةيةكن، بؤ دريَذةدان بة سةركوتي سياسي و ئازاديةكان و ثيَشلكردني مافة فةردي و مةدةنيةكان، دريَذةدان بة دزي و تالآني … بةلآم ئةمجارة لةذيَرناوي حكومةتي يةكطرتوي كوردستاندا.
دةبيَ خةلَكي نارِازي كوردستان و نوسةران و رِؤذنامةنوساني ئازاد، لةبةرامبةر نةخشةي سةركوتي ئةحزابدا، وة لةبةرامبةر ئةم هيَرشةي بؤسةر نوسةران و رِؤذنامةنوسان، وةبؤسةر خؤثيشاندان و نارِةزايةتيةكاني خةلَكدا وةبؤسةر ئازادي بةماناي تةواوي ووشةكة دةستيان داوةتيَ، يةكطرتوانةتر و هاوئاهةنط رِوبةرِووي ببنةوة. تاوانباران بةرامبةر بةئازادي، بةرامبةر بة نوسةران و خؤثيشاندني خةلَكي و رِابةرانيان بةرامبةر بةدزي و تالآني وة بةرامبةر بةتاواني طيَرانةوةي خةلَكي كوردستان بؤ ذيَرسايةي دةسةلآتي قةومي وئيسلامي لة ناوةند…..تاد بوةستنةوةو لةبةردةم دادطاي عادلانةي جةماوةريدا رِابطيريَن.
19-6-2006